Zeevang ondernemer in Afrika

Als we Ewout Schurink spreken is hij druk op de farm in Iringa in Tanzania, waar zaden geproduceerd worden die naar klanten over de hele wereld gaan. Nederlandse medewerkers heeft hij niet, maar toch is hij lid van Zeevang Ondernemers. Waarom? Je leest het hier.

Profyta-Green Valley Agro, de bedrijven van Ewout en Trudy, hebben meerdere farms in eigen beheer, waarvan die in Iringa de grootste is. Ewout: ‘We hebben hier 21 kassen, waar we zaden produceren voor onder andere tomaten, komkommers, gerbera’s, begonia’s, aardbeien en aardappels. Er werken circa 180 mensen bij GVA-Profyta, allemaal lokale mensen uit Tanzania, Kenia en Nigeria. Twintig mensen hiervan werken in het middel- of hoger management. Zij leiden ook andere mensen op volgens het train-de-trainer principe. Ook wij steken onze handen uit de mouwen. Trudy is momenteel in de kas in de Beemster en ik ben dus in Tanzania.’

Afrika

De redenen dat ze de zaden in Afrika produceren zijn legio. ‘In de eerste plaats vanwege het constante klimaat. Hier in Iringa zitten we op 1800 meter hoogte en is het klimaat het hele jaar 12-15 graden in de nacht en 25-30 graden overdag. Ook de hoeveelheid licht is hier altijd voldoende voor onze teelt. Daardoor kunnen we elke 3 weken zaaien. Daarnaast spelen ook andere factoren een rol: de energieprijs en het gebrek aan personeel in Nederland zijn recente voorbeelden.’

Kennis

Ze leiden de eigen medewerkers op, maar doen dat ook voor derden. ‘Steeds vaker haken we bij nieuwe projecten aan op verzoek van de eigenaar. We bouwen dan de kas en ondersteunen voor minimaal een jaar met 1-2 mensen. Daarna gaan ze (deels) zelfstandig verder. Voor mij is een project geslaagd als het ze lukt op ongeveer dezelfde wijze te opereren als wij ze geleerd hebben. Deze adviserende rol wordt voor ons steeds belangrijker.’

‘Met ons eigen systeem, dat Mtumbwi heet, kunnen we telen in een geïsoleerd stuk grond’

Naast opleiden is er ook een andere vorm van kennisdeling. ‘We werken regelmatig samen met bijv. de Hanze Hogeschool in Groningen en TU/Eindhoven voor nieuwe ontwikkelingen, zoals het ontwikkelen van een nieuw Smart Farming Systeem, waarbij we nog veel meer dingen meten, zoals waterkwaliteit en UV. Meten is weten en we gebruiken de data van alle facetten om daarmee bijvoorbeeld zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen te hoeven gebruiken. Een paar van onze kassen zijn continu in gebruik om door te ontwikkelen. En we lopen mee in projecten van universiteiten, onlangs nog twee in Tanzania. Wij brengen ze de kennis en kunde van dit vak graag bij.’

Duurzaam


Ewout is een voorstander van het gebruik van producten uit het land zelf. ‘En waar nodig ontwikkelen we zelf, op basis van onze ervaringen hier, zoals ons irrigatiesysteem of onze Mtumbwi. In Nederland wordt geteeld op cocopeat of steenwol, maar dat lukt in Tanzania niet. Het afvalproduct kan hier ook niet verwerkt worden. Met ons eigen systeem, dat Mtumbwi heet, kunnen we telen in een geïsoleerd stuk grond met daaromheen een sterk laagje plastic. Hierdoor voorkomen we grondgebonden ziektes en kunnen we het na elke ontsmetting – door het onder water te zetten of te solariseren – opnieuw gebruiken. Het heeft ook als voordeel dat er minder water en minder meststof nodig zijn. Ons water vangen we op in een bassin, waaruit we het hele jaar rond voldoende water kunnen gebruiken. Het is dus heel duurzaam.’

Door gebruik te maken van sensoren meten ze waar er behoefte aan is. ‘Daardoor gebruiken we niet teveel water, is de luchtvochtigheid goed, checken we of het licht de bodem van de plant wel voldoende bereikt en voorkomen we het risico op schimmels. Daarnaast maken we gebruik van natuurlijke bestrijdingsmiddelen voor onze gewassen, zoals de roofmijt. Waar mogelijk spelen we met al onze ontwikkelingen dus in op duurzame en natuurlijke alternatieven, omdat dit ook betekent dat het beter is voor de kwaliteit van onze zaden.’

ZO!


Om in bredere vorm kennis te delen is Ewout lid geworden van ZO! ‘Ik ben ervan overtuigd dat de tuinbouw in Nederland op de achtergrond raakt. Ik wil mensen bewust maken van de mogelijkheden die Afrika biedt. Niet alleen voor de tuinbouw, maar ook voor andere sectoren als techniek of ICT en voor producten die we nu uit China importeren. Ik zou als ambassadeur van Afrika graag zien dat er meer Nederlanders enthousiast worden om daar te ondernemen. Afrikanen zijn heel Europagericht en kunnen zich snel verplaatsen in hoe wij denken en doen, is mij opgevallen. Ze zijn trots, maar ook leergierig. Ondernemen in Afrika kan je bedrijf, maar ook de mensen in Afrika een mooie toekomst geven.’